پایگاه فرهنگ مالیاتی کشور،پرواضح است کاهش قیمت نفت را میتوان آزمونی برای دولتمردان ایران برای عدم تکیه بر درآمدهای نفتی دانست، امری که سالها زمزمه آن به گوش میرسید و اکنون دولت یازدهم بنا دارد تا با نهادن سنگ زیربنای آن اقتصاد ایران را از نفت جدا کند.جایگزینی درآمدهای دیگر از جمله مالیات با نفت در بودجه یکی از اولویتهای دولتیها شده است،موضوعی که مردم با نگاه از کفدادن پول بیشتر به آن نگاه میکنند ، برای همین این روزها بازار اخبار مالیاتی داغ است، از افزایش مالیات بر ارزش افزوده، ورود نهادهای خاص به لیست بلندبالای سازمان مالیاتی گرفته تا گلایه از پرداخت نکردن مالیات توسط 40 درصد تولید ناخالص داخلی.
درتکمیل مقدمه عنوان شده بایستی به این نکته اذعان نمود که مالیات رکن اصلی درآمد دولت ها به ویژه درکشورهای پیشرفته است اما در همه جا از جمله کشور ما به جهات گوناگون تاریخی و مذهبی پرداخت مالیات، با اکراه و اجبار همراه بوده است و مردم به دلایل گوناگون از مالیات می گریزند و در اعلام به موقع درآمدهای خود با واحدهای مالیاتی همکاری لازم را نمی کنند .
دراین خصوص ،اسفندماه سالجاری رئیس سازمان امور مالیاتی گفتند: براساس برنامهریزیهای انجام شده امکان مدیریت 60 تا 70 درصد فرار مالیاتی را خواهیم داشت.
علاوه براین ابرازداشتند، ۷۳ میلیون نفر ایرانی مودی مالیاتی ما نیستند و در حال حاضر ۵ میلیون و ۲۰۰ هزار نفر مودی حقیقی، حقوقی و فعال اقتصادی مودی مالیاتی تلقی می شوند.
حال آنکه براساس مطالعات انجام شده حدود 20 تا 25 درصد تولید ناخالص داخلی از پرداخت مالیات فرار میکنند که اگر این منابع را براساس قیمت جاری محاسبه کنیم، هزار میلیارد تومان از تولید ناخالص داخلی کشور که معادل 250 هزار میلیارد تومان است فرار مالیاتی داریم اما اگر این رقم را به قیمت ثابت محاسبه نماییم، بهعنوان مثال 530 هزار میلیارد تومان و حدود یک چهارم این عدد میشود.
آن چیزی که درخصوص فرار مالیاتی واقعیت دارد این است که حجم فرار مالیاتی در اقتصاد کشور چه از نوع قاچاق و فعالیتهای غیرقانونی و چه از نوع فعالیت قانونی که دارای کتمان است، حجم بسیار بالایی است و کشور باید در این زمینه بهصورت جدیتر عمل کند.
در هیچ اقتصادی فرار مالیاتی صفر نیست و در کشورهای توسعه یافته نیز که به همه ابزارها دسترسی دارند، بازهم فرار مالیاتی وجود دارد اما موضوع این است که باید این فرار به حداقل کاهش یابد.همچنین از ابتدای سال تاکنون از مجموع 59 هزار و 300 میلیارد تومان درآمد پیشبینی شده در این بخش 96 درصد آن تا 11 ماهه سال جاری محقق شده است.
در این بین تحلیلگران اقتصادی ضمن معرفی علل فرار مالیاتی براین باورند: فرارهای مالیاتی نامشخص است. اینکه گفته میشود فرار مالیاتی باید دید که به چه صورت است، گاهی اوقات آنچه رخ میدهد فرار مالیاتی نیست بلکه سیستم، کارآیی لازم برای دریافت مالیات را ندارد. یعنی اطلاعات جامعی در سامانهای وجود ندارد که سیستم مالیاتی کشور را تغذیه کند تا براساس آن بتوان مالیات دریافت کرد. یعنی اینطور نیست که عدم پرداخت مالیات همواره فرار مالیاتی تعبیر شود.
درپایان و به نظرنگارنده"مهدی حیدرپور"مشکل فرار از مالیات از عمدهترین مشکلات نظام مالیاتی در هر جامعهای است، با این حال بایستی اذعان نمود، درحال حاضر اقتصاد کشور دچار پدیده نامیمونی است و آن بحث فعالیتهای غیرقانونی و بعضا قانونی است که بهصورت رسمی نظارتی بر میزان گردش مالی فعالیتهای اقتصادی وجود ندارد که به تبع آن فرارهای مالیاتی رقم میخورد. پس دولت باید سازوکاری فراهم کند که فعالیتهای اقتصادی زیرزمینی و گردش منابع مالی و سهم اثرگذاری که در فعالیتهای اقتصادی را شناسایی کند.
تهیه وتنظیم: مهدی حیدرپور
مدیرپایگاه فرهنگ مالیاتی کشور
برگرفته از سامانه مالیاتی کشور
بازنشرمطلب در