پایگاه فرهنگ مالیاتی کشور:شاید تا به حال عبارت کالاهای آسیب رسان به گوشتان خورده باشد. کالاهای آسیب رسان شامل نوشابه، چیپس، پفک، سیگار و انواع مواد دخانیاتی و موادی که از لحاظ بهداشتی مجوز لازم را کسب نکرده باشند ، هستند.
برای کنترل و کاهش مصرف کالاهای آسیب رسان دولت برنامه هایی از جمله ممنوعیت تبلیغاتی برای برخی از کالا را اجرا کرد . همچنین وزرات بهداشت، درمان و آموزش پزشکی نیز علاوه بر طرح پاک سازی بوفه مدارس از خوراکی های ناسالم و نظارت های فراوانی که بر رعایت استانداردها در مواد غذایی و دارویی داشته است، در صدد است تا با ارائه طرح افزایش مالیات بر کالاهای آسیب رسان تا حدودی از دسترسی آسان مردم به این کالاها جلوگیری کند که این مستلزم حمایت دولت و مجلس می باشد.
برنامه هایی برای جمع آوری معتادان خیابانی از سوی وزارت بهداشت برای کاهش تعداد معتادان و فراهم کردن امکانات جهت ترک آنها و شرایط مساعد پس از ترک برای کاهش احتمال برگشت آنها به سوی اعتیاد انجام شد که تا حدودی موفقیت آمیز بود اما تا زمانی که این کالاها به ویژه سیگار ، قلیان و سایر مواد دخانی به راحتی و ارزان در دسترس مردم قرار گیرند، کنترل و کاهش مصرف آنها کار آسانی نخواهد بود. برخی در این میان افزایش مالیات بر سیگار را موجب افزایش قاچاق سیگار می دانند .
سید حسن قاضی زاده هاشمی وزیر بهداشت، درمان و آموزش پزشکی در خصوص تاثیر مالیات بر کالاهای آسیب رسان بر کاهش بیماری ها و اظهار نظرهای برخی افراد مبنی بر افزایش قاچاق سیگار با افزایش مالیات بر آن می گوید: نباید قاچاق در کشور باشد وقتی ما میتوانیم کوچکترین جنبنده را در کشور رصد کنیم، چگونه نمیتوانیم تریلی قاچاق سیگار را در کشور بیابیم. این بهانه است، اگر عزم کنیم دیگر نیازی به افزایش حق بیمه مردم و هزینه از بودجه عمومی نخواهیم داشت. از طرفی بیماری کاهش مییابد و از طرف دیگر هزینهها کاهش خواهد یافت.
پولی که وزارت بهداشتی ها آن را نمی خواهند!
وزیر بهداشت در خصوص اختصاص مالیات کالاهای آسیب رسان به جای اعتبارات وزارت بهداشت ، گفت: در عین حال جهت پایدار شدن منابع نظام سلامت همیشه گفتهایم علاقهمندیم تمام اعتباراتی که به وزارت بهداشت میدهند، حذف شود و آن را گره بزنند به مالیات بر ارزش افزوده و عوارض بر کالاهای آسیب رسان سلامت؛ چراکه به اعتقاد من، در این صورت است که اعتبارات این حوزه تضمین میشود؛ یعنی نه وابسته به نفت است که معلوم نباشد با چه قیمتی فروخته میشود و نه به منابع عمومی. فکر میکنم این چنین روندی برای مردم هم خوشایند باشد.
وی افزود: ما سال گذشته پیشنهاد کردیم بیست و چند هزار میلیاردی که برای وزارت بهداشت به طور عام اعم از دانشگاهها، بهداشت و درمان، دارو و ... اختصاص میدهند را حذف کنند ولی به جای آن چهار درصد مالیات بر ارزش افزودهای که الان مردم پرداخت میکنند را به این حوزه اختصاص دهند. اگر چنین اتفاقی بیفتد این منبع پایدار میشود و سال به سال هم رقم مالیات بر ارزش افزوده در خزانه افزایش پیدا میکند.
به جیب خرده فروش ها می رود
صادق نیت رئیس مرکز سلامت محیط و کار وزارت بهداشت ضمن ابراز نگرانی از افزایش میزان قاچاق سیگار گفت: نگرانی ما از قاچاق سیگار در کشور است که در یک سال اخیر اقدامات موفقیتآمیزی برای کنترل آن صورت گرفته است، از جمله پیوستن ایران به پروتکل جهانی کنترل قاچاق مواد دخانی میباشد. ایران از لحاظ میزان مالیات بر دخانیات از آخر رتبه دوم را بعد از افغانستان دارد، در حال حاضر مالیات بر دخانیات 15 درصد است. این درحالی است که سازمان بهداشت جهانی میزان مالیات بر دخانیات را 70 درصد قیمت خرده فروشی اعلام کرده است.بنابراین ما پیشنهاد دادهایم که میزان مالیات بر دخانیات به 25 درصد برسد.
جنس بنجل شما را با قیمت بالا خریداریم!
صادق نیت در خصوص سود جویی هایی که در فاصله تولید تا مصرف سیگار صورت میگیرد و موجب تفاوت قیمتی آن می گردد، توضیح داد : فاصله قیمت تمام شده سیگار با قیمت عرضه بسیار زیاد است و این عملا از جیب مصرف کننده پرداخت میشود، در حالی که سود آن به جیب تولید کننده و دولت نمیرود. در این مسیر سودجوییهایی وجود دارد که باید کنترل گردد، سیگار جزو کالاهایی است که علی رغم تورم هیچ افزایش قیمتی نداشته است.
صادقنیت ضمن اشاره به اینکه در کشورهای دیگر سیگارها با کمترین کیفیت با بالاترین قیمت به فروش میرسد، عنوان کرد: در ایران ارزانترین سیگار عرضه میشود، این درحالی است که در سایر کشورهای دنیا سیگارها با کیفیت پایین ولی با قیمتی بالا به فروش میرسد، بنابراین برای ساماندهی عرضه دخانیات اقدامات وسیعی توسط وزارت صنعت و معدن درحال آغاز است.
پیر و جوان طرفداران پر و پا قرص دود
رئیس اداره سلامت محیط و کار در خصوص مجوزهای عرضه قلیان در کشور تصریح کرد: هیچ گونه مجوز جدیدی برای عرضه دخانیات داده نخواهد شد. بنابراین عرضه مواد دخانی تا پایان سال ساماندهی میشود، ثابت شده است که برخی از مراکز عرضه قلیان بدون مجوز از مواد روانگردان در عرضه قلیان استفاده میکنند که متعدد دیده شده است، این آلودگی عمدی موجب مسمومیت افراد میگردد، همچنین مواد شیمیایی سرطانزا در تنباکوها مثل ترکیبات آروماتیک و بنزن موجب افزایش میزان سرطان میگردد که اغلب این تنباکوها از نوع معطر هستند.
وی افزود: یک بار مصرف قلیان به اندازه یک تا 5 پاکت سیگار دود را وارد ریهها میکند، این دود از آب میگذرد و سرد میشود، این به معنای تصفیه آن نیست، بنابراین هیچ عارضهای را کاهش نمیدهد.مشکل دیگر مصرف خانوداگی قلیان است که موجب در معرض قرار گرفتن کودکان میگردد به طوری که اغلب افراد مصرف کننده در سنین زیر 18 سال با دود ارتباط مستقیم داشتهاند.
اعتیاد کوچک و بزرگ نمیشناسد
سیاری معاون بهداشتی وزارت بهداشت،درمان و آموزش پزشکی در خصوص تکرار مصرف مواد روان گردان در قلیان ها گفت: در حال حاضر سن مصرف سیگار کاهش پیدا کرده، اما نرخ آن افزایش یافته است. بالاترین حاشیه سود در کشور به دخانیات تعلق دارد. وزارت بهداشت ثابت کرده است که به قلیانها، مواد روان گردان و مخدر افزوده میشود. گزارش افزوده شدن این مواد به قلیانها توسط اورژانسها به دست ما رسیده است و همچنین با بررسی های مشترک ما با قوه قضاییه صحت آن تایید شده است.
وی ادامه داد: اگر قیمت سیگار به میزان خردهفروشی آن افزایش یابد، مصرف آن به مراتب کاهش پیدا میکند، سود این قضیه اجازه نمیدهد که جلوی مرگ و میر مردم گرفته شود. ما هر زمان که این مسئله را مطرح کردهایم، عدهای گفتند که میزان قاچاق افزایش پیدا میکند. باید بررسی شود که چگونه هزار تریلی قاچاق سیگار در کشور تردد میکنند. قاچاق به صنعت، تولید و اشتغال آسیب میرساند.
توپ تو زمین مجلسی ها افتاد!
معاون بهداشت وزیر بهداشت با بیان اینکه اگر برای سیگار مالیات تعیین میشد در طی یک سال 2000 میلیارد تومان و در طی پنج سال 11 هزار میلیارد تومان میشد از مالیات آن گرفت، افزود: در کشور ما در گذشته طی اقدامی سرانه 45 هزار تومان را به همه مردم تخصیص دادهاند که کار غلطی بود و کشور را آسیب پذیر کرد. تخصیص یارانه به لبنیات یا سایر مواد غذایی نیاز به منابع مالی دارد. ما باید اول سراغ گروههای آسیب پذیر و بعد تولید و اشتغال برویم. حل تصمیمات غلط گذشته عزم ملی میخواهد.
وی تاکید کرد: اگر در تعیین مالیات بر کالاهای آسیب رسان از جمله مواد دخانی در مصوبات مجلس تجدید نظر شود ، می تواند تا مقدار زیادی از مصرف آنها جلوگیری شود کاری که در بسیاری از کشورهای موفق انجام شده است.
بنابراین باید منتظر تصمیمات جدید در مجلس برای تعیین مالیات بر این کالاهای آسیب رسان و شاید مرگ بار باشیم تا شاید بتواند کمی از قدرت خرید و یا واردات این کالاها بکاهد.
گزارش از میترا پوررمضان